Jos Salemink en Dennis Centen maken regelmatig een ommetje door Gaanderen. Daarbij komen ze van alles aan de weet over het dorp en de inwoners, waar ze in het Achterhoeks over schrijven. Deze stukjes kregen een vaste plaats in de Gaanderbode, dé dorpskrant van Gaanderen. Hieronder alle stukjes uit het Gaanderbode-archief van 2018
“Vrogger…”
Door: Jos Salemink en Dennis Centen
februari 2019
Beste Gaandernaren,
An al onze leazers: ”De beste wensen, geluk en voorspoed gewenst”, volgens ons mag dat nog wel.
Het joar is al weer ff bezig en wiej loopt weers deur Gaanderen, noe oaver de Bloemenweg richting de “Ferro”. Ik zeg tegen Jos: ”kiek de ferrobult”… tenminste zo nuumde wej um vrogger, ut had meerdere namen (dat zult de oldere onder ons wel wetten). Mooie herinneringen… oaver warme zommers, de complete huttenkampen die gebouwd werden, in de grond of boavenin de bomen.
As mien moeder ut allemaol wist, kreej now nog een draai um de oren… ook al mocht dat de pret niet drukken, moar dan de winter… (de hele zomer haj al met ow neje laarzen lopen slepe oaver de weg) werden ze fijn glad van, zoals ut heurde, met de sleej van de bult af… richting ut land van Doornink…!! Dan mos iej welblieve zitten want anders zaj onder de stront! Mest uut rieden deej Doornink nog net veurdat de sneeuw viel, kep ter verschijndene noar huus zien goan onder de poep van Doornink… Aj van de andere kant afging kwam ej…. as ut goed ging… biej slager Freriks veur de winkel tot stilstoan, mooien tieden.
Das alemaol gebeurd…, der bunt gin winters meer zeggen ze… jammer. Had den koekebakker van mien nog graag een keer sleetje riejen willen leren… Der vroeg mien iemand of ik nog wist dat ter ook een spultuin in de bult was… en eerluk gezegd wet ik da nie meer. Kan mien wel stukskes herinneren oaver restanten van schommels en een glejbaan… een stuksken muur wat waarschijnluk de kassa was. Kan natuurluk zun dak een paar joar kwiet bun umdat ik weer ergens vanaf gedonderd was, moar doar hek mien moeder nooit oaver geheurd, lol.
Crossen op de fiets, of met de brommer. Leavens geveurluk zei moeder altiet, ach mam da vult wel met… zeije wej dan weer. Met de Yamaha everzeem…, de Zundapp met handversnelling, knappe deur ut bos… ik denk da wiej hele sterke butte hadde of strontmazzel… da laaste hadden wiej veural!!!
Op… ”facebook”… is now een pagina “jij bent een Gaandernaar” Das wel een leuke pagina, meld ow an, hoe meer zielen hoe meer vreugd. Misschien komme der meer herinneringen los…
Tut de volgende…
‘vreje geesten’
Door: Jos Salemink en Dennis Centen
mei/juni 2019
Beste Gaandernaren,
Wie’j loopt weers deur Gaander… tis al Mei, moar toch kuj hoast de muts nog wel op hem’n… Zo smoksen wiej via de Kerkstraot de Steverinkstraote in, op de ‘Gaanderhei’ an.
Ter hoogte van de Peppelmansdiek kommen wiej Joeri tegen… Joeri Giesen is 20 joar… geboren te ‘Durkum’ moar woont al sins 2011 in de Gaanderhei samen met zien vader, moeder en zus.
Joeri verteld ons dat “et un mooi plekkie“ is en da’s ook zeker et geval. Noa dat hiej de AOC Plantenteelt had afgemaakt is Joeri drie joar noar Arnhem gegaon um an de MBO Muziek te studeren. Tegenwoordig spult Joeri as bassist in de band “Speciaal Onderwijs” en doormet bunt ze longsleden winnaar geworden van de Achterhoekse Bandjes Competitie biej de DRU. Noe meugen ze zelfs optreden met Huntenpop en hebt ze een studio opname gewonnen biej Silvox in Silvolde…
Joeri zit ook in de organisatie van Razenij in de Gaanderhei een nonproft muziekspektakel met een stuk of acht bands. Dit alles veur ut goede doel… KWF Kankerbestrijding, opgezet met en deur vriejwilligers… da’s toch prachtig… Op 22 juni van dit joar geet ut loos… Vol trots verteld hiej dat Speciaal Onderwijs hier ook geet rocken…
De Band besteet ut vief leden, hebt net twee neje nummers eigen werk in de ether geslingert die te beluusteren bunt op Spotify en You Toeb… Ook bunt ze te vinde op Facebook en Instagram… joa joa… ze hebt zoals Joeri ut zegt ook nog een EP Verboden voor meisjes op Spotify stoan met vief nummers,..
Noew volgens ons timmert ze aardig an de weg die keals… et lik zo rustig doar in de Gaanderhei. Der woont wel leuke “vreje geesten” die hun beste been veur uut steakt en doar un hoop mensen bliej met maakt… Wiej groeten Joeri … en wenst um veul succes met alles en loopt weer wieter… Der hef zich un noordeluk windje opgestoken… den weait ons dun deur de bokse… volgende weak wut ut warmer, dan kan Dennis eindeluk gres zaaien in de tuin… En now rap op huus an!
Tut de volgende
Melkzaken
Door: Jos Salemink en Dennis Centen
juli/augustus 2019
Beste Gaandernaren,
Wiej loopt weers deur Gaander, Ut wut alweer een bitjen warmer int dorp, wiej loopt deur de van Roggenstraot en de van Damstraot noar de Rijksstraotweg zoals da vrogger geneumd werd.
Doar lopen wiej Toon Jansen tegen ut lief, ej wet wel Toon de Melkboer. Wiej komt un bitjen ant kletesen oaver vrogger en hoe ut allemaol begon met de winkel an de rijksstraotweg. Toon verteld oaver hoe het vrogger allemaal begon…
Ome Teun Jansen is met met de winkel begonnen. Doarnao is mien vader met de winkel en venten langs de deur wieder gegaon. Zelfs mien ome Willem Centen het nog vief joar de winkel gehad. Toon het altiet gezegd, “ik word alles behalve melkboer”, moar toch ging hej vanaf 1971 toch met twee andere melkboeren de melkzaken behartigen in een kleine wijk van Gaander.
Toon kump uut een groot gezin, doar hadden ze zelfs twee trouwboekskes veur neudig anders konden de kinders der niet in, geweldig toch, vrogger krej der twee trouwboekskes veur en tegenwoordig stoaj in de bijlage aj der meer as negen kriegt.
Toon het tot 1997 de winkel gehad, toen vond hej ut wel welletjes, tot augustus van dat joar bleven ze los… want ze hadden net bier ingeslagen da moest eerst op, doarnao is defenitief ut doek gevallen. Versletten heup en kneeje , das moar ut topken van de iesberg, maor ondanks dat blief Toon goed gemutst. Toon is toen weer noar skool gegaon um op de computer te gaon werken, moar umdat hej zo hulpvaardig was kreeg iedereen het werk klaor behalve hej, toen het hej nog un joar uutstel gekregen um de boel af te maken. Heij het doar naor bej een bedrijf in Bredevoort gewerkt maor dat ging niet meer.
Now zit Toon al twintig jaor op de taxi en reejt hej iedereen van hort naor her. Tegenwoordig is hej steeds meer ant genieten dan geet hej samen met jos naor groningen weers ff koffie drinken. As ik dit ant skrieven bun mot Toon nog twee moanden en now denk ik nog 39 dagen denk ik ongeveer. Wiej zegt Toon geniet van de pensionering en wiej ziet mekaar in Gaander.
‘an ’t schap’
Door: Jos Salemink en Dennis Centen
september 2019
Beste Gaandernaren,
Wie’j zit te denken um ff ergens een pilsken te pakken. Moar eigenlijk is der nog één kroeg in Gaander, doar bunt vaak besloten feesten, ‘veur geneudigden’, dan maj der niet kommen. Da bedoelt wiej niet verkeerd… zelf maken wiej doar nameluk regelmatig gebruuk van, super gezel-lig!!
De holle bus… goed volk… kuj fijn zitten, alleen das meer un ‘eetgelegenheid’. Wel hebt ze soms verassende biertjes uut et vat… prima!
Noar ut Onland lopen vonden da’s aardig wiet, al is het doar, op een zomerse oavond onder de beume, goed vertoeven.
Gewoon ‘s ff aan de theek zitten zoas onzen vaders dat ook wel eens deden, da kan nergens meer in Gaander… jammer… want vrogger telde Gaanderen heel wat kroegen, van cafe ‘De Pol’ ant begin van Gaander tot café ‘Sessink’ in de hei. Op één hand niet tellen… kom vingers te kort. Dat herinnerde mien aan un verhaal wat mien vader tegen mien zei op een keer bie’j cafe Mij-nen’ an de theek. Mien vader dronk nooit uut de fles… maor toen wiej doar zaten zei hej tegen mien… drink moar uut de fles hier, das beater… en ik kan mien de vliegenvangers nog herinneren welke daor in grote mate boaven de bar hingen sprake veur zich… mooien tiet.
De norm van vrogger was: op de 250 inwoners één café, dat betekende veur Gaander zo’n bitjen 22 cafees en kroegjes. De voormalige directeur van Vulcansoord had eens gezegd: “Ik zou gaarne wensen dat jenever drinken een einde had”. Dit heerschap bedoelde waarschijnlijk dat ter tevul gezoapen werd in de dorpen en steden… kuch kuch… Van de burgemeester uut Wisch werd vernomen dat er door 6500 inwoners per jaor veur dertig duuzend gulden an jenever gedron-ken werd, das now een hoop geld, moar vrogger was dat een GiGanTies kapitaal. De vijf kroegen in de buurt van Vulcaansoord verkochten per joar an de zevenhonderd werkne-mers meer as tienduuzend liter sterke drank… oaver de hele gemmente werd vijfentwintig duuzend liter verkocht…
In de regio was nog een ‘Gieterie’j’ waor noa onderzoek de cijfers enige geliekenis vertoonden… ha ha… De heren werden doar niet zo vroluk van zo gezegd… Gelukkig… tegenwoordig zun de Gaardernaren een stuk gezonder… geen sterke drank… nie meer roken… goed bezig… alleen kuj noe nergus meer ant schap hangen… dan mow der zelf moar 1 timmeren… wiej had disse wiesheden uut ut buuksken ‘Gaanderen van tijd tot tijd’. ik hoap da ze ons vergeven dat wiej doar wat uutgehaald hebben.
Tot de volgende…
‘stille pleinen’
Door: Jos Salemink en Dennis Centen
oktober 2019
Beste Gaandernaren,
Wiej lopen deur et dorp en tis stil op stroate, geen idee woar al et volk gebleven is… biej de Aldi ist rustig.. Joa zelfs op de kruising met de Rijksweg, is gin piepend bandje te heuren..
Et pleinenfeest kon geen deurgang vinden umdat et ‘n gruwlijk sleg weer zol wodden, ik gleuf dat de meeste gaandernaren met een gêne zuudwester op in bedde bunt gekroppen , lampen uut, zokke an, en zandzakken veur de deur..
In heel Nederland is’t rustig, mensen kieken afwijkend noar de nieuws berichten oaver et stik stof besluit, praten der zoaterdags met de buurman oaver terwijl ze de vuls te dikke lease bak ant wassen bunt..
Dennis lup as een koning een paar meter veur mie uut, met rasse schreden deur et centrum van Gaander, as der een grooten trekker met een karre vol mais richting “de Hei” schut… Die heerlijk lucht van gehakselde mais vermengt met diesel damp dut mie denken an vrogger. In Gaanderen Basten et van de boeren, Hammink Geurtsen, de boerderij biej ‘de Poaters’, Hoegen , Saks boer Kroets… boer Ruiken.. Helmus Doornink, Obelink, Rikkes… Mulder en Spekking… Nuum noar op… De meesten bunt weg… En komt ook niet trugge… Denk der moar es over noa.. ai weers met oewn electriche fiets samen met de vrouw ant toeren bunt over de stille land weggetjes… Wiej lopen weer wieter… hey Dennis… Is het trouwens : mais kneuzen of mais hakselen?
Tot de volgende…
Koop oew grei lokaal
Door: Jos Salemink en Dennis Centen
december 2019
Beste Gaandernaren,
Et ende van et joar nadert… Sinterklaas, kessemis, en dus… Older, moar bienoa as nie’j, loopt wiej weers deur Gaanderen, een betjen oaver de dagelijkse zaken in et dorp te filosoferen.
Vvg dut et goed, koploper in de derde klasse C. De vergunning veur de ‘statiegeldactie’ op 4 januari is verleend, das toch schitterend! Een mooi uuthang bord…
Der word Plannen gesmeet veur ‘de vergriezing’ binnen Gaanderen.., Wie wil ‘woar’ wonen en ‘hoe’… Et hele buut’n gebied mot op de schop, tut an de autobaan. Alle inwoners van Gaander muugt hun persoonlijke wensen angeven. De wedholder, samen met een duur adviesbureau, goan der met an de slag… Der is weer van alles te doen in et Gaanderse…
Al kletsend lopen wiej Dane Starink tegen et lief. Angezeen Däne de beste skoene van heul de regio in de etalage hef stoan, wollen wiej doar wel es meer van wetten. Dane vertelt dat ter hier al skoene verkocht wodden vanaf 1933, in die dagen heiten ut alleen wel anders… Als eerste begon Sprenkelder en daornao kwam Hazelbecke. Van af 1978 is ‘Jeanette’ een begrip in de Hoofdstroat. Sinds 2009 verkug Dane samen met zien moeder, de beste schoenen an de mooiste mensen… en die woont natuulk in Gaander haha!! Wiej vroegen Dane of hej nog las had van al die internet winkels? “Ut vult wel met eigenluk…, ej mot natuurluk wel een bitje in beeld blieven, dus ook op Facebook buw te vinden.” Onze klanten vinden ut fijn um ff te proaten met een verkoper, goed advies en persoonlijk contact wud gewaardeerd hier.
Jeanette Schoenmode is ook sponsor van VVG, Gaanders trots op de groene velden, goed man! Zoas iedereen wel wed hollen kleine zelfstandigen et dorp leafboar… Koop deurum oew grei biej de lokale middenstand! Das belangriek! Zo kunnen ze zelf een dikken boterham smeer’n moar natuulk ook de plaatselijke clubs blieven sponsoren!
Tot de volgende!