Jos Salemink en Dennis Centen maken regelmatig een ommetje door Gaanderen. Daarbij komen ze van alles aan de weet over het dorp en de inwoners, waar ze in het Achterhoeks over schrijven. Deze stukjes kregen een vaste plaats in de Gaanderbode, dé dorpskrant van Gaanderen. Hieronder alle stukjes uit het Gaanderbode-archief van 2018.
Willem
door: Jos Salemink en Dennis Centen
januari 2018
Goeiendag mensen uut Gaander,
Ik wol ’s een stuksken skrieven oaver een algemeen bekende Gaander-naar, een A.B.G. Iedereen kent um wel of bunt um wel ens tegengekom-me met de kermis in de tent, biej hamza, of gewoon in de supermarkt. Kep ut oaver Willem te Kampe.
Willem is een olde rocker zoals hiej ut zelf zegt, al jaoren ken um. We zijn goede vrienden. Willem is een keal met het hart op de goede plaats. Op en en top Gaandernaar, moar bekend in heel Nederland en umstre-ken. Vele festivals, groot of klein doar is hej present, maor de kermis in Gaanderen is heilig. Met de groep vriendjes en vriendinnetjes gaon we zes dagen feest, en hej hult ut vaker langer vol dan menig jonge snuiter. Tis natuurluk nie altiet feest int nor-male leaven. Moar Willem steet al-tiet veur ow kloar, ook mams en bruur bunt fijne luu. Op een zaotar-dagmiddag kuj doar ff angoan veur een pilsken en stuksken neagelholt. Eén ding is zeker bej Willem, as ter ergens een feesken van gemaakt kan worden, dan geet dat ook gebeuren. Mot der midden in de nacht ergens een boom um gezaagd worden dan wut dat gewoon geregeld of biej bruur thuus een feest gebouwd… muziek, vuur en een tent bunt in no time geregeld.
Mensen as Willem maken een dorp mooier… Laatst kwam ik um tegen bej de Coop. Hiej had een bosje bloemen gekocht veur moeders. Ruwe bolster blanke pit… Willem is een mooien kearl.
Leo Smits
door: Jos Salemink en Dennis Centen
april 2018
Goeiendag Gaandenaren,
Wej bunt weers de buurt in gewest,
En wie kwamen wej tegen int darp: Leo Smits. Leo is now 92 jaor jong en vertoeft tegenwoordig in de Gaande-rije of zoals hej ut zelf nuumt… ut asiel.
Hej woont doar fijn, want de rijdende rechter is ter nog nooit op bezuuk gewest, en toch hebt ze allemaol recht van oaverpad.
Oaver zien leaftiet zegt hej zelf, ik heb een mooien toekomst gehad. Zelf schrif hej niet zo vul meer, Leo het ut meer op een cryptogram, doarvan dut hej der niet 1 maor wel een stuk of 7.
Nao een actief leaven in verschillende verenigingen, dut hej ut now kalm an, schrif nog wel es een stuksken in de kroniek van gander en dat kan hej as de beste. Bej een of ander feest lut hej nog wel s van zich heuren, en dan blieft de mensen vaak langer zitten. 2 keer per jaor noar een musea. Dan geet hej andere schilders bekieken. Want zoals jullie wetten is hej zelf jaorenlang schilder gewest.
Uut zien winkel, woar now kapper kaal inzit, het menig Gaandernaar zien pot-je verf of behangetje gehaald. Schilde-ren dut hej now niet meer, al het hej nog wel een paar mooie schildereejen an de muur hangen. Buutreedner deed hej ook met regelmaat,dan stak hej met iedereen de draak. As Leo bej zien vereniging was gewest, ging hej altied efkes naor Arts…dronk een 7upje en begon een betjen verhalen te vertel-len. Mensen die aan het biljarten wa-ren stopten vaak ff um naor um te luusteren… Marinus (75) uut de hei ging soms speciaal daorveur ook ff naor Arts um de verhalen van Leo an te heuren… altied vol humor maor nooit kwetsend.
Now wut ut lichaam old… de geest niet, maor das een ander lied. Joaren-lang is hej lid van ut bloas orkest van Gaanderen. Deze groep besteet noe trouwens 60 joar.
Jos
door: Dennis Centen
juni 2018
Goedendag Gaandernaren,
Zo loop ik weer eens deur Gaander, en wie kom ik tegen ? Jos. Nee niet Jos Giesen. Maor Jos Salemink. Now heur ik jullie denken wie is dan den Jos. Jos is ook een kerel met een hart van golt. Disse jonge het ook alles uutgevrette wat nog net deur de beugel kon en kan. Hej ging vrogger net as een hele-boel Gaanders volk naor de Woage in Halle, wie is daor niet groot geworden of naor de P8 in Terborg. Hej hult nie van in de spotlight staon maor doe ut toch ffkes. Hej is een trukkert rejt dag en nacht met een lading grint en in de winter mik hej ons wegennet weer skoon van ijs en sneej. Hej steet veur de meeste mensen altiet klaor is het niet met een daad dan wel met een woord. Maor wat de meeste mensen uut Gaander niet wette is dat hej ook een mooi woordje kan skrieven, het zelfs ooit een bundel uutgebracht, den heb ik helemaal uutgelese en dat doe ik nie zo vaak. Ik bun vaak ant denken waor hek um toch veur ut eerst getrof-fen maor ik kan der zo gin antwoord op vinden. Zal wel met de kermis zun of bej een of ander discotheek of een tuinfeest. Moar now ffkes oaver onze huusdichter, hej schrif vaak oaver alles en iedereen, vaak oaver van alles uut ut dagelukse leave of kleine dingkes welk wej allemaol met make moar ook oaver zien muze of hoe heet dat int buutenlands. Ik kan doar van genieten maor ik wol het oaver um hebben en da hek now gedaon daor zak nog wel wat van heu-ren maor ja wat mot da mot, ik mag eigenlijk gin reclame ma-ken maor doe ut toch ff. Mooi boekske maat.
Jos
door: Jos Salemink en Dennis Centen
juli 2018
Goedendag Gaandernaren,
Wej liepen weers deur Gaanderen en wie komt wej daor tegen: weer een Jos, now is ut Jos Heutinck. Jos is ge-boren in Ulft in ut jaor 1954. Jos ging verhuuzen met zien pa en ma in 1957. Gaande-ren, daor gingen ze wonen an de Hekweg. Hej het ut bej verschillende verenigingen geprobeert, bej St. Paulus da was een gymnastiek vereiniging, ook het Jos nog een tietje fik gestookt bej de welen, das de scouting. Vanaf 1976 kwam hej bej de schutterej St.Martinus, hej is daor as vendelier begonnen. Jos het daor nog een tiet int bestuur gezette en later ook nog in de kermiscommissie. Oak is Jos is al heel lang de zilvermeester van de schutte-rej.
Heel wat koningen en koniginnen hebt met um te maken gehad. De olde ketting was jaoren lang verdwenen en wat schets Jos zien verbazing, toen hej naor een weak terugkwam van vakantie hing ut ding in ene keer an de achterdeur. En niemand had ut gedaon, tis nog steeds een raodsel wie um now gehad had. Da was in 1990, vanaf 1992 is now eigenlijk de ketting welke we now kennen in gebruuk, daor steet ondergetekende ook nog s op ver-meld. Ej hebt wel in de gate dat Jos een verenigingsman is, aj der 20 cent ingooit kump ter veur 2,5 euro uut. Maor Jos is meer as alleen de schutterej, hej is al jaoren met foto’s en artikelen ant verzame-len oaver Gaanderen. Oak is hej nog s de ar-chivaris van de schutte-rej. Now is hej zelluf ook bezig um een buukske te maken. “Enne Leo, ik moest nog ff vermelden dat hej ow stok had” en dan hef hej ut oaver de stok van de Huppelklumkes.
Hej is een druk menneke en altiet su-per enthousiast as ut oaver foto’s en dingen oaver Gaander geet. Zo now naor enkele Hertog Jannekes met um gedronken te hebben sluut ik af, Jos wej vonden ut fijn um ffkes met ow gepraot te hebben. Ow, ik moest dit nog ff vermelden: De Schutterej is ook met een boek bezig. Den wille ze in 2021 met ut 150 jaorig bestaon uutbrengen, dus at ter nog volk is met foto’s of knipsels laot ut Jos ff wette.
Meer dan een kermis
door: Jos Salemink en Dennis Centen
september 2018
Beste Gaandernaren,
Veur de meeste luu zit de vakantie der weer op… en dan ist ook zoo weer… September!!
Normaal schrieven wie oaver iemand uut Gaander, moar disse keer liepen wiej is op de Kerstraot oppan… betje gestuurd deur kermiskriebels zeg moar…
En zie doar… in de wei bej Geurts stoat alweer de eerste blauwe keten int wei-land, tis bienao zowiet en vul luj stoat alweer te trappelen van ongeduld, nog ffkes noar de kapper, Ivo en Jos bunt der druk met !! haha .. de supermarkt, grei halen, want der kunt ter natuulk nog een paar komme afpilze as de tent dicht geet.
Jong, old, klein groot..”de Gaanderen-se kermis” das meer dan een kermis… tis een beleaving… Daor moi biej wèn!!!!!!
De schutterej het de vaandels weer glad gestrekke de trommels van de zolder gehaald en de tuuters bunt uut ut vet.
Ze goan weer 4 dagen knappe, veur dag en dauw stoat disse jongens en meisjes ut Gaanders volk te verma-ken… Hulde !!..
Ze bunt now bezig um de boel op te bouwen samen met alle vrejwilligers wiet Gaander een warm hart toe-draagt.
Wej bunt ter met op gegruujt, net as onze vaders en moeders en hun vaders en moeders. Wej wet nie better, dat as de kermis der is dan buj thuus, menig old Gaandernaar kump weer ff terug naor ut geboorte dorp, um doar met iedereen bej te praoten.
Vrogger gingen paps en mams dansen bej Arts. Vaders ging um 7 uur smar-gens al de keet uut um toafels vast te holle, want aj nie op tiet was dan hai gin toafel meer, de hele familie zat doar en dan kwamen wej langs um centen te halen, alle ooms en tantes biej langs dan gauw weer noar de bokswages, aj niks kreeg… ging ej op de kneeen deur de zaal… der lag klein-geld zat op de vloer.
Wej wilt jullie allemaol een mooi en fijn kermisjaor wensen, en wej komt mekaar op de kermis nog wel ff tegen um te proosten.
Wej zegt proost…….
De óber’in de maand
door: Jos Salemink en Dennis Centen
oktober 2018
Beste Gaanderenaren,
Zo …”oktober”… de rust is trug int darp… Karmis, Pleinenfeest… wej hebt ut weer oaverleaft. De “ober” in de maond dus een klein biertje mag al best weer.
In oktober begint ut ook serieus weer vrog duuster te worden, wej wandelt rustig door de avond… lup doar Mark ook langs de stroate… Onze neje koning Mark Limbeek.
Mark woont an de Kerkstraot en hef een eigen bedrief in personeel, en dut an arbeidsbemiddeling … moar dat terzijde…
Hej vind het koningsschap een gewel-dige beleavenis. Toen de vogel deraf was kwamen familie buren en vrienden nog ff snel de tuin versieren, et hele dorp kwam in beweaging…dat was geweldig aldus Mark. Mark hef al jaoren den vogel zitte te bekieke, want hej woont ter tegeno-aver, toch het ut nog 20 jaor geduurd veurdat hej de vogel deraf had. Wej vroegen um of de vrouw ut ook leuk vindt. “Ja tis genieten met volle teugen!” De kids zegge now tegen iedereen dat ze prinsen en prinses bunt.
Had um nog gevraagd of hej nog ande-re hobby’s had dan de kermis en waar-empel da hebt ze, ze gaot ter in de vreje uurtjes graag op uut hier in Ne-derland.
Een fris koningspaar hier in Gaanderen das hatstikke mooi! We groeten de koning en goat wieter .
De aovonden worden korter en wej goat op huus op an, de kachel weer een tandje hoger en veur daj ut wet is ut weer winter.
Dennis is bezig um te stoppen met roken.. das een hele strijd ai vanaf zonbetjen oew 14e hep liggen paffen, stiekeum in de ferrobult, maor das een ander ver-haal.
Dennis en iedereen hier in Gaander die ook probeert te stoppen,
vul succes en tot de volgende.
“Kan niet…besteed niet…”
door Jos Salemink en Dennis Centen
november 2018
Beste Gaandernaren…
Wiej loopt weer deur Gaander…. betjen te genieten van et noajoars zunneken, terwijl vül dorpelingen lekker be-zig zun in de tuin. Keals met Bladbloa-zers bloast et blad bej de buurman oaver et hek… en de vrouwluu veagt ut weer trugge… nog net ff , veur ut duus-ter wud. Samen werking in de buurt …das mooi…
Et vult ons op dat er zo links en rechts nog wel aardig wat huuzen te koop stoat… heel wat Gaandernaren kriegen neje buren dus… Oaver buren gesproa-ken… Wie is dan dat volk wiet der noast ons kump wonen…? Met dat in de gedachten kommen wiej an de pro-at met een verse dorpeling… Iwan… Iwan Outmans …. ‘i.n.g.’ in de auto techniek, is geboren in Oploo… een klein durpke biej Boxmeer in Braobant. Iwan kwam naor vele umzwervingen, … Wehl, Doetinchem, Drempt … etc… terecht in Zevenaar… woar hiej 12 joar bleef plakken. Iwan hef een uut de hand gelopen hobby, wat betreft een ‘grote’ verzameling ‘kleine’ auto’s.
Goggo mobieltjes,… Trabantjes… Honda’s 800… dus was hej op zuuk naor meer ruumte… Noast de Hollebus hef hiej noe een mooi stekkie gevon-den an de Akkerstraot, woar hiej in Januari zien intrede dut. Iwan hef as leavens motto… “Kan niet..besteet niet…” Toeval wil dat Iwan twintig joar geleeje een Trabant kocht…, biej den kerel den noe zien neje buurman wut….in Gaanderen… Dan is de cirkel weer rond… hoe mooi is dat…?
Tiet um weer wieter te goan … we groeten Iwan en wensen um vulle woonplezier in ons mooien Gaande-ren. En kommie binnenkort een klein autootje tegen met een blieje vriejge-zel er in… zwaai dan ff… dan zwaait hiejwel trugge.
Tut de volgende…
Vallende sterren
door: Jos Salemink en Dennis Centen
december 2018
Beste Gaardernaren…
In onzen mooien Achtehoek gif et tal van verschillende dialecte.. van Win-terswiek tut Reurle… va Hummelo tut Gaander van Dinxper tut Durkum… allemaol hebt de luu et met de pap leppel ingegotten gekregen…
Echter… wat noe et echte Achterhoeks is…!??
Kiek… Qua uutsprekke ist nogal per-soolijk… Doar integen is schrieven in et plat wat ingewikkelder…
Wiej als schrievers van et stukske in de Gaanderbode vertaalt dan ook in onze eigen Achter-hoekse stijl en hoppen dat jullie doar wieters neet te zwaor an til’t…
Tis stil op stroate, de meeste luu zit binnen warm biej de kachel met de familie te keu-velen… wiej lopen deur de Kerkstraot en zien, dat den weer helemaol op de kop ligt… gin deurkomme an.
Met de kraag van de jas in de nek en de scholders iets opgetrokken lopen wiej weer noar huus… Op een enkele val-lende ster noa is der niks te beleaven in Gaander…
Lest ons te zeggen daw iedereen in ons mooien darp een alderbastend mooi nej joar wenst met alles der op en an…
en wej sprek mekare volgend joar weer…
Tut de volgende…